ABD-Çin ticaret savaşlarının küresel ticarette en önemli başlık olarak takip edildiği ve gelişmelerin anlık etki yaptığı kritik sektörlerden biri metal sektörü. Euler Hermes ekonomik araştırmalar birimi global sektör raporlarında metal sektörünü değerlendirdi.
Çin’deki fazla kapasite yönetiminin (global çelik talebi ve üretiminin %50’si) çelik ve demir cevheri fiyatlarını büyük ölçüde etkilediğine yer verilirken inşaat ve otomotiv olmak üzere iki ana sektörde çelik için yukarı yönlü talep olduğu belirtildi. İzlenmesi gereken önemli gelişmelerden biri ise Çin’den sübvanse çelik ithalatını önlemek isteyen ülkelerin aldığı antidamping ölçüleri olarak açıklandı.
İyileşme başladı ama kapasite fazlası henüz azaltılamadı
Global çelik üretimi 2016 yılını kısıtlı bir iyileşmeyle kapattı (2015’teki %-3,4’lük düşüşün ardından 2016’da %0,9’luk artış). 2017’de hacimdeki artış ise düşük devam edebilir. Dünyanın bir numaralı çelik üreticisi ve tüketicisi olan Çin’deki (yaklaşık %50 pazar payı) talepte 3 yıl üst üste gerileme kaydedildi (2014’te %-3,3; 2015’te %-5,4; 2016’da %-4)
Çin’de Üretim Kesintisi Henüz Yok
Rusya ve Brezilya’da da benzer bir görünüm var ancak Çin’in tersine bu iki ülke aynı dönemde yoğun bir ekonomik durgunluk sürecinden geçiyordu. Gelişmiş ülkeler ve Hindistan’dan gelen talep, 2016’da bu üç ülkedeki gerilemeyi telafi etti. Talep bu kadar düşükken kapasite fazlası oldukça yüksek seviyelerde (Çinli yetkililerin konuyu dile getirmesine rağmen Çin’deki üretimde henüz kesintiler yapılmadı). Buna ek olarak, %70’in altında seyreden kapasite kullanımı da yeterli seviyede değil. Ancak demir cevheri üretiminin daha iyi yönetilmesi, çalışma saatlerinin ve dolayısıyla üretim hacminin azaltılması ile Çin çeliğindeki yüksek ithalat gümrük tarifelerinde yapılan düzenlemeler sayesinde çelik fiyatları 2016’nın ikinci yarısında iyileşme kaydetmeye başladı. 2015 yılının sonunda ton başına 300 USD ile düşük bir noktaya gelmesinin ardından çelik fiyatları 2016’nın sonunda ton başına 500 USD seviyesine geldi (yıllık ortalama ton başına 420 USD). Euler Hermes, 2017’de fiyatların istikrar kazanarak, ton başına yaklaşık 500 USD seviyesinde seyretmesini bekliyor. (yıllık ortalama %20) Ancak bu da 2011’deki ton başına 700 USD seviyesinin oldukça altında.
Zayıf Yönler ve Güçlü Yönler Dengede
Raporda, Avrupa otomotiv sektöründeki iyileşme, ABD’deki yeniden yapılanmanın başarılı bir şekilde tamamlanmış olması ve sübvanse çelik fiyatlarına karşı alınan antidamping ölçülerinin etkin olması güçlü yönler olarak değerlendirilirken, fazla kapasitenin oldukça yüksek seyretmesi, çelik fiyatlarında düşük seviyede iyileşmenin yaşanmasına rağmen henüz yeterli olmaması ve sermaye harcamaları ve finansman gerektiren yüksek sabit giderler zayıf yönler olarak değerlendirildi.
Alt Sektörlere Dair Öngörüler
Demir cevheri: Özellikle Çin’de olmak üzere çalışma saatleri ve buna paralel olarak üretim hacminin azalması, fiyatlarda iyileşmeye izin verdi.
Çelik şirketleri: Global olarak fazla kapasite söz konusu ancak ithalat vergilerinin yüksek olması, ABD ve Kanada gibi bazı pazarları koruma altına alıyor.
Demir dışı: Fiyatlar düşük seviyelerde seyrediyor ve kayda değer bir iyileşme sinyali vermeye yetecek düzeyde değiller.
Türkiye’de Metal Sektörünü Korumak İçin Önlemler Alınmalı
Euler Hermes, özellikle AB ile çelik ürünleri dış ticaretindeki açığın, sektörün katma değerli ürünlere geçişi ile birlikte daralmasını bekliyor. Gümrük Birliği revizyonunda ise Demir Çelik sektörüne korumacılık duvarları örüldüğü uyarısında bulunuyor. ABD, Brezilya, Hindistan ve Tayvan bunu gerçekleştiren ülkelerden bazıları. Bizim de sektörü korumak için bazı önlemler tasarlamamız gerektiği hatırlatılan araştırma raporunda toplam çelik üretimimizin %5,3 artışla, 33.19 milyon ton olarak gerçekleştiği, artışın, %22,4 oranla 10.15 milyon ton sabit üretiminden kaynaklandığına yer verildi.